Οι γάστρες με steps ή αλλιώς κλιμακωτές γάστρες είναι γάστρες οι οποίες χωρίζονται σε επίπεδα των οποίων η κλιμάκωση ορίζεται από τα steps και τα βλέπουμε στα πλευρά των αντίστοιχων γαστρών.
Τα επίπεδα αυτά εγκλωβίζουν αέρα κάτω από την γάστρα μειώνοντας τις επιφάνειες που έρχονται σε άμεση επαφή με το νερό με αποτέλεσμα να μειώνουν τις τριβές χωρίς όμως να μειώνεται η επιφάνεια στήριξης όπως συμβαίνει στις συμβατικές γάστρες που προσπαθούν να επιτύχουν την μείωση αυτή ανασηκώνοντας πολύ ψηλά την πλώρη τους. Οι κλιμακωτές γάστρες αποκτούν τους λεγομένους δίαυλους αερισμού που είναι το κοίλο μέρος που βλέπουμε στα step τους και που σκοπό έχει να εισάγει περισσότερο αέρα τονώνοντας ακόμα πιο πολύ την λειτουργία τους
ΠΟΤΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΤΑ STEP
Τα step λειτουργούν αμέσως μόλις πλαναρει το σκάφος και όσο αυξάνει η ταχύτητα του , τόσο εντονότερη γίνεται η λειτουργία τους.
ΤΑ STEPS ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΣΤΟΝ ΚΑΙΡΟ;
Όσο το ύψος κυματισμού και η ταχύτητα του σκάφους του επιτρέπουν να είναι σε συνεχή επαφή με την επιφάνεια της θάλασσας τα steps λειτουργούν .
ΟΙ ΓΑΣΤΡΕΣ ΜΕ STEPS ΜΕΙΟΝΕΚΤΟΥΝ ΣΤΟΝ ΚΑΙΡΟ;
Τα steps καθόλου δεν επηρεάζουν την λειτουργία της γάστρας στον κυματισμό. Η απόδοση της εκεί ορίζεται από το σχήμα της πλώρης από τη γωνιά του V από τις επιφάνειες στήριξης της και από τα υπόλοιπα ναυπηγικά στοιχεία. Όταν το ύψος κύματος γίνει τόσο που το σκάφος μένει ημιπλαναρισμενο, τα steps παύουν να λειτουργούν και απλά η γάστρα συμπεριφέρεται σαν απλή μονοεδρική.
ΠΟΣΟ ΒΟΗΘΟΥΝ ΤΑ STEPS ΣΕ ΕΝΑ ΣΚΑΦΟΣ ΣΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ;
Κατ αρχήν τα steps αυξάνουν κάθετα τις επιδόσεις. Αύξηση των επιδόσεων σημαίνει κάθετη μείωση της κατανάλωσης. Και αυτό διότι όσο αποδοτικότερη γίνεται η γάστρα τόσο λιγότερες απαιτήσεις ισχύος έχει. Όταν λοιπόν εμείς θέλουμε να ταξιδέψουμε με 27-30 κόμβους για παράδειγμα χρειάζεται να ανοίξουμε πολύ λιγότερο το γκάζι από ότι σε μια γάστρα με χαμηλότερες επιδόσεις, οπότε αυτονόητα έχουμε μεγάλη οικονομία.
Οι γάστρες με τα steps μπορούν στην μεσαίες τουλάχιστον ταχύτητες να έχουν αυξημένη ευστάθεια μιας και η βάση στήριξης που χρησιμοποιούν είναι πολύ σημαντική από μια μονοεδρική αφού μπορούν να έχουν χαμηλότερα την πλώρη τους χωρίς να ανεβάζουν τις τριβές λόγω του αέρα που εισάγουν από κάτω τα steps
ΜΙΑ ΓΑΣΤΡΑ ΜΕ STEPS ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΣΠΟΡ Η ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ;
Σιγουρά όχι . Θα δούμε φαρδιές αμερικάνικες γάστρες να χρησιμοποιούν ένα και δυο steps αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα τους στις μεσαίες ταχύτητες .
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΑ STEPS ΣΤΗΝ ΠΛΩΡΗ;
Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε κάποιους κατασκευαστές σκαφών διαφόρων μεγεθών να χρησιμοποιούν ένα ή δυο steps στην πλώρη με διάφορα σχήματα και κατευθύνσεις . Τα steps στην πλώρη λειτουργούν όπως και αυτά της γάστρας. Όταν λοιπόν στον πρίμα ειδικά καιρό η πλώρη «κόβει’» τον κυματισμό τα steps εκεί μειώνουν τις αντιστάσεις με αποτέλεσμα να μειώνεται το φρενάρισμα που παρατηρείται σε όλες ανεξαρτήτως τις γάστρες. Όταν η χρήση είναι τουριστική βελτιώνουν την άνεση των επιβατών. Όταν είναι αγωνιστική , τις επιδόσεις.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ DEEP V ΓΑΣΤΡΕΣ ΣΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΝ ΑΣΧΗΜΟ ΚΑΙΡΟ;
Πολλές φορές θα ακούσουμε για σκάφη που πηγαίνουν εκπληκτικά με 8 και 9 μποφόρ. Μύθος.
Κατ αρχήν δεν πρέπει να μιλάμε για μποφόρ αλλά για ύψος κύματος. Γιατί ο αέρας επιδρά διαφορετικά ανάλογα με την περιοχή. Και αλλού τα 6 μποφόρ είναι 1 μετρό κύμα και αλλού 3. Όλες λοιπόν οι γάστρες πλαναρίσματος ανεξαρτήτως αν είναι με steps ή όχι, μπορούν να έχουν την πλήρη απόδοση τους μέχρι το 1 περίπου μετρό κύματος. Από κει και μετα απαιτούν χειρισμούς, μείωση ταχύτητας λοιπά για να μπορέσουν να λειτουργήσουν.
Οι γάστρες με το βαθύ V έχουν πολύ καλύτερη συμπεριφορά (μαλακότερη πλεύση) σε αυτές τις συνθήκες και όσο μπορούν να μένουν πλαναρισμενες. Προσοχή όμως. Η γάστρα λειτουργεί με την πλώρη και μέχρι τα μεσαία τμήματα της. Είναι λάθος λοιπόν να αξιολογούμε και να μετράμε τις γάστρες στον καθρέπτη και να λεμέ «Έχει 25ο στον καθρέπτη άρα είναι βαθύ V άρα πηγαίνει καλά». Η γάστρα αντιμετωπίζει τον καιρό όπως είπαμε με την πλώρη και μέχρι τα μεσαία τμήματα της. Από κει και Μετα η μεγάλη γωνιά είναι άχρηστη. Και μάλιστα επιδρά αρνητικά , τόσο στην ευστάθειά όσο στην οικονομία και τις επιδόσεις.
ΓΙΑΤΙ ΛΟΙΠΟΝ ΤΟΤΕ ΟΙ ΓΑΣΤΡΕΣ ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΝΤΕΛΩΣ ΕΠΙΠΕΔΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΥΜΝΗ ΤΟΥΣ;
Γιατί υπάρχει μια μέγιστη αποδεκτή μεταβολή του V από την πλώρη μέχρι την πρύμνη. Αν λοιπόν ξεκινήσουμε από μια πολύ μεγάλη γωνιά στην πλώρη , δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε μια μηδενική γωνιά στην πρύμνη. Γη αυτό θα δούμε ότι όσο μεγαλώνουν τα μήκη των σκαφών τόσο μεγαλύτερα περιθώρια υπάρχουν να μειώνεται η γωνιά του V στην πρύμνη. Η σωστή επίτευξη αυτής της ισορροπίας ορίζει σε μεγάλο βαθμό και την απόδοση της γάστρας στους δύσκολους καιρούς.
ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΝΑ ΦΑΡΔΥ ΣΚΑΦΟΣ ΜΕ ΦΑΡΔΙΑ ΠΛΩΡΗ ΠΟΥ ΝΑ ΒΓΑΖΕΙ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ , ΑΛΛΑ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΜΑΛΑΚΑ ΚΑΙ ΣΤΕΓΝΑ ΣΤΟΥΣ ΔΥΣΚΟΛΟΥΣ ΚΑΙΡΟΥΣ;
Διότι μια δεύτερη βασική αρχή είναι το πλάτος της γάστρας. Μια ογκώδης πλώρη δεν μπορεί να ανοίξει δρόμο σε έναν ψηλό κυματισμό γιατί πρέπει να παροχετεύσει πάρα πολύ μεγάλο όγκο νερού και οι μεγάλες επιφάνειες της θα οδηγήσουν μοιραία σε χτύπημα. Αλλά και σε εκτίναξη μεγάλων ποσοτήτων νερού τις οποίες θα αρπάξει ο αέρας και θα φέρει πάνω στο κατάστρωμα.
Και εύλογα θα ρωτήσει κάποιος ότι «ωραία με την πλώρη, στην πρύμνη γιατί να μην έχουμε μεγάλο πλάτος?» Ακριβώς για τον ίδιο λόγο που συμβαίνει και με το βάθος του V. Πρέπει να υπάρχει ένας αρμονικός συνδυασμός πλάτους πλώρης και πρύμνης ώστε να μπορεί να υπάρχει μια καλή ροή νερού. Όταν λοιπόν ξεκινήσουμε από μια στενή πλώρη μοιραία θα καταλήξουμε και σε μια στενή πρύμνη. Εδώ πολλές φορές γίνονται διάφορα ναυπηγία τεχνάσματα όπως η λύση του “double chine effect” που χρησιμοποιούμε στις γάστρες μας, προσπαθώντας να αυξήσουμε κάπως το πλάτος στην πρύμνη. Και πάλι όμως δεν μπορούμε να έχουμε μεγάλες διαφοροποιήσεις.
